Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
Stijgpunten algemeen (trappen).
Voor de volgende onderwerpen ga naar:
stijgpunten algemeen;
eisen en gegevens;
toegankelijkheid;
materiaalkeuze;
CAD details stijgpunten
Stijgpunten algemeen:
naaststaande foto's: Wat in ieder geval niet mag. (bron: --)onderstaande foto: Maar zo mag het weer wel. (bron: De architect. (Brede school de Vlindertuin door Jorissen Simonetti architecten)
Historisch bouwkroniek - Bouwwereld 1968
Om hoogte verschillen op te heffen passen we stijgpunten toe, zoals trappen, hellingbanen, liften, roltrappen en rolpaden.
Trappen, verdelen hellende opgangen in opeenvolgende horizontale optreden en bieden daardoor gemakkelijke loopwegen tussen verdiepingen. Ze zijn in geval van brand op redelijke afstand van elkaar en in voldoende aantal als vluchtwegen wettelijk voorgeschreven voor openbare gebouwen.
Meer dan enig ander onderdeel van een gebouw treedt het doel van trappen door de vormgeving duidelijk aan het licht. Trappen nodigen uit naar boven en naar beneden te gaan, bedachtzaam of haastig, recht omhoog of met een kromming.
Deze symbolische werking zet architecten en bouwkundige ingenieurs er toe aan steeds weer nieuwe vormgevingen te ontwikkelen, waarbij niet vergeten mag worden dat naast een voorzijde, elke trap ook een achterzijde heeft.
Zorg, indien enigszins mogelijk, voor een goede daglichttoetreding in het trappenhuis.
Daglicht is een prettige en bovendien een gratis lichtbron. Profiteer hier derhalve optimaal van.
Dit kan uiteraard door te zorgen voor voldoende ramen in de buitenmuren, maar bijvoorbeeld ook door het aanbrengen van lichtkoepels in plafonds en het plaatsen van ramen in binnenmuren en -deuren, etc.
en kies een lichte kleur voor de binnenmuren, zodat het licht beter wordt verspreid.
Voor lichtkoepels, daklantaarns, etc. 
het onderdeel "Daglicht door het dak".
Speeltuin fantasieën zoals hiernaast worden hier niet besproken.
eisen/gegevens:
Trappen zijn te beschouwen als speciale vloeren en behoren daardoor te voldoen aan de eisen die men hieraan stelt met betrekking tot:- de sterkte
- de brandtechnische eisen
- de bouwfysica eisen
Het Bouwbesluit kent ook een veiligheidstrappenhuis. Dit is een bijzonder soort vluchttrappenhuis waarvoor specifieke eisen gelden.
Vluchttrappenhuizen dienen brand- en rookvrij afgesloten te zijn van de rest van het gebouw. Dit wordt bereikt door zelfsluitende, brandwerende deuren en voorzieningen die moeten voorkomen dat trappenhuizen zich vullen met rook. Dit tegengaan van het z.g. schoorsteeneffect wordt bereikt door voorportalen voor een trappenhuis te plaatsen en/of door trappenhuizen onder overdruk te houden.
Afhankelijk van de functie van de trap (woonhuistrap. tuintrap, brandtrap, diensttrap, etc.) zullen de eisen/gegevens aan de trap verschillen.
- hoeveel personen maken per dag gebruik van de trap
- moeten we rekening houden met piekbelastingen
- welke zijn de constructieve belastingen waarmee we rekening moeten houden
- wat is het te besteden budget
- hoe is het te volgen productieproces van de trap en zijn plaatsing
Bij brand/vluchttrappen moeten we met betrekking tot de veiligheid de buffer capaciteit en de doorstroomcapaciteit van het trappenhuis berekenen.
uitleg opvang- en doorstroomcapaciteit.
Denk voor het schoonmaken aan eventueel overtollig schrobwater
en bedenk in een vroeg stadium aan de aan te brengen verlichting.
Toegangstrap woning beschermen tegen regen:
(Bouwbesluit 2003)Bij nieuwbouw moet een trap die bestemd is voor het ontsluiten van een woonfunctie:
- gelegen in een woongebouw, of
- een woonfunctie met een gebruiksoppervlakte van meer dan 500 m²,
in een besloten ruimte liggen.
De uitwendige scheidingsconstructie van die besloten ruimte moet regenwerend zijn. Dit geldt alleen als het per trap te overbruggen hoogteverschil meer dan 1,5 m is. Als de verdiepingshoogte in een woongebouw 3 m is en elke verdieping met 2 trappen wordt overbrugd die beide een hoogte van 1, 5 hebben, dan is de beloten ruimte niet nodig. Tussen die twee trappen moet dan wel een bordes aanwezig zijn, dat aangemerkt is als vloer (minimaal 1.20 m).
Let op !
Een woongebouw is een gebouw of gedeelte van een gebouw, waarin twee of meer woningen zijn gelegen die zijn te bereiken via een of meer gemeenschappelijke verkeersruimten.
Naaststaande trap is volgens NEN 2778 niet regenwerend afgedekt.
Dit is in dit geval toegestaan, omdat hier geen sprake is van een woongebouw maar van twee aparte woningen met een galerij.
Let nogmaals op !
Via een trap van een nieuw woongebouw mag het woongebouw van buiten niet toegankelijk zijn zonder dat een sleutel wordt gebruikt.
Dit is voor een trap die niet tegen weer en wind bechermd hoeft te zijn een extra aandachtspunt.
Noodtrappen:
Als we het over noodtrappen hebben denken we meestal aan standaard metalen trappen naast een "bedrijfsgebouw (fabriek, kantoor, etc) van meerdere verdiepingen.Doch het kan ook anders. Kijk om je heen, er zijn voorbeelden genoeg.
Bedenk echter wel dat niet alles wat in het verleden is toegepast, thans nog is toegestaan.
het fragment "Kooiladders" bij het onderwerp "Bouwbesluit en gebruiksvergunning" van het onderdeel "Vluchtwegen (ontwerpproces algemeen).
Voorbeeld:
Via een afgesloten deur kan men naar een lager gelegen verdieping,
naar ........... enz.
totdat men op een balkonnetje komt en men moet wachten op: de brandweer ????
Let echter op !
Het balkonnetje heeft aan één zijde geen balustrade.
Hoe is dit vergunning technisch geregeld ?
Toegankelijkheid:
De doelstelling van de integrale toegankelijksheidsbenadering is dat de gebouwde omgeving door iedereen zo onafhankelijk en gelijkwaardig mogelijk moet kunnen worden gebruikt. Uiteraard moet objectief kunnen worden vastgesteld of een ontwerp aan deze doelstelling tegemoetkomt.In het Handboek voor Toegankelijkheid zijn hiervoor criteria opgenomen,
die de minimale collectieve behoeften van mensen, voor het verrichten van activiteiten in gebouwen beschrijven.
stijgpunten toegankelijkheid.
Een aantal van deze criteria zijn in het Bouwbesluit opgenomen.
Materiaalkeuze:
Materiaalkeuze hoofdvorm trap:
De materiaalkeuze voor trappen dient in overeenstemming te zijn met de constructie en de aard van het gebouw, tenzij hier om architectonische redenen van wordt afgeweken.Vele combinaties in keuze zijn mogelijk:
- houten trappen
details houten trappen.
- metalen trappen met treden van staalplaat, traanplaat, stalen roosters, houten treden, etc.
- betonnen trappen
- betonnen trappen met dektreden van natuursteen, sierbeton, traptredetegels, hardhout, baksteenklinkers, tapijt, etc.
details betonnen trappen.
- natuursteen trappen
details natuursteen trappen.
(trappen die geheel uit natuursteen bestaan voldoen meestal niet aan de brandveiligheidseisen omdat de meeste natuursteensoorten door brand worden aangetast.
Alleen natuursteensoorten als serpetino, diabaas en basaltlava zijn tegen hitte bestand.
Andere nadelen van veel harde natuursteensoorten is het glad worden en de geringe buigspanning.)
Natuursteen wordt vaak in combinatie met andere materialen worden toegepast, bv als dektreden op betontrappen. - metselwerk trappen
details metselwerk trappen.
(De optreden moeten overeenkomen met de lagenmaat tenzij niet in verband wordt gemetseld.) - glazen trappen
(zie documentatie betreffende leveranciers)
details metalen trappen.
Materiaalkeuze treden:
De materiaalkeuze van de hoofdvorm van de trap is mede bepalend voor de materiaalkeuze van de treden en de eventuele verdere bekleding van de trap.Een betonnen trap met houten (dek)treden is mogelijk, maar een houten trap met betonnen dektreden is een utopie.
Ook treden moeten voldoen aan constructieve eisen. Het toe te passen materiaal moet derhalve hiervoor geschikt zijn, of voorzien worden van een dragende onderconstructie.
Voorbeelden:
In standaard woningen, kleine winkels en kantoren worden normaliter houten trappen toegepast.
Deze trappen werden in het verleden, iv.m. slijtage van geschilderde treden, meestal voorzien van een decoratieve traploper.
Toen de vaste vloerbedekking standaard werd, verscheen deze ook op de trap en verdween de traploper.
Doch ook de vaste vloerbedekking is weer grotendeels verdwenenen vervangen door anti-slip varianten.
Kortom veel is mogelijk en tijds afhankelijk.
In woongebouwen, grote kantoorgebouwen, etc. komen meestal prefab betonnen trappen voor.
Deze trappen kunnen worden afgewerkt met dektreden van natuursteen, sierbeton, traptredetegels, hardhout, baksteenklinkers, etc.
voorbeelddetails Jellema (1977) bij het onderdeel "Trapdetails beton".
In winkels, kleine kantoorgebouwen, representatieve bedrijfspanden, etc. passen we vaak combinaties van stalen draagconstructies met hardhouten, natuurstenen en/of stalen treden toe.
voor voorbeelden bij het onderdeel "Trapdetails metaal".
In technische ruimten, noodtrappenhuizen e.d. zien we meestal prefab stalen en betonnen trappen met treden van dezelfde materiaalkeuze als de rest van de trap.
Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 05-09-2016
| extra informatie behorende bij: | Stijgpunten algemeen: |
|
artikel "Historisch bouwkroniek"
(bron: Bouwwereld 1968)
